Ποιoς είδε την Ήρα και δεν την φοβήθηκε

Για τους ανθρώπους ήταν η θεά του γάμου και προστάτιδα των γυναικών εκτός και εάν με αυτές τις γυναίκες την απατούσε ο άνδρας της... σίγουρα τότε "Ποιος είδε την Ήρα και δεν την φοβήθηκε", και για κάποιον συγκεκριμένα ήταν ένας εφιάλτης...

Οι άνθρωποι ποτέ δεν χρειάστηκαν ισχυρά τηλεσκόπια για να τον αναγνωρίσουν και όταν το έκαναν με πολύ σοφία του έδωσαν και το σωστό όνομα. Ο Δίας, που όταν τον πρώτο παρατήρησαν στον ουρανό οι αρχαίοι του έδωσαν το όνομα του βασιλιά των θεών - ίσως χωρίς να ξέρουν ότι, είναι και ο μεγαλύτερος πλανήτης του Ηλιακού μας Συστήματος.

Ο πλανήτης Δίας, σώζει κυριολεκτικά τη Γη από μετεωρίτες μιας και τους εγκλωβίζει στο πανίσχυρο μαγνητικό του πεδίο ή επηρεάζει την τροχιά τους με αποτέλεσμα να προσπερνάνε σε απόσταση ασφαλείας από τον πλανήτη μας.
Ο βασιλιάς του ουρανού είναι πραγματικά ένας ουράνιος αέρινος γίγαντας, χωρίς στέρεη επιφάνεια  με θυελλώδης ανέμους και καταιγίδες. Μάλιστα μια από τις καταιγίδες του, η λεγόμενη "Μεγάλη Κόκκινη Κηλίδα" ή το "Μάτι του Δία", βρίσκεται εκεί περισσότερα από 300 χρόνια και έχει σχεδόν τρεις φορές το μέγεθος της Γης!

 
Αν και από την Γη, το “Μάτι του Δία” φαίνεται σαν πίνακας ζωγραφικής (εντάξει και με λίγο φαντασία), η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική και μέσα στο “μάτι” επικρατούν ασύλληπτες για τους ανθρώπους συνθήκες. Όπως ασύλληπτο είναι και το μέγεθός του. Είναι πολύ εύκολο να σας πω ότι ο Δίας χωράει μέσα του 1.300 Γαίες (δηλαδή 1.300 πλανήτες στο μέγεθος της Γης).

Αλλά πραγματικά μπορεί κάποιος να αντιληφθεί αυτό το μέγεθος; Μάλλον όχι μιας και δεν υπάρχει ανθρώπινο μέτρο σύγκρισης. Βέβαια εάν αφήσουμε το μυαλό μας να πάει ακόμη πιο πέρα στο σύμπαν τελικά θα ανακαλύψουμε ότι ο Δίας, ακόμη και ο Ήλιος μας δεν είναι παρά κουκκίδες σε σχέση με άλλους πλανήτες και άλλους ήλιους σε άλλα συστήματα.  
Παρόλα αυτά, για εμάς παραμένει ο μεγαλύτερος πλανήτης του Ηλιακού μας Συστήματος και μάλιστα αρκετά ιδιαίτερος. Το μεγαλύτερο μέρος του υλικού που απέμεινε μετά την δημιουργία του Ηλίου, πήγε στον Δία σχηματίζοντας ένα είδος πλανήτη που ονομάζεται αέρινος γίγαντας. 

 
Καθώς, λοιπόν, η ατμόσφαιρα του Δία έχει παρόμοια σύνθεση με αυτή του Ήλιου (κυρίως υδρογόνο & ήλιο), ο Δίας μοιάζει με ένα μικρό Ηλιακό Σύστημα και χωρίς να συμπεριλάβουμε τους δορυφόρους που πρόσφατα βρέθηκαν, έχει συνολικά 50! 
 

Πολύχρωμο μωσαϊκό
Πολύχρωμες ζώνες νεφών και κηλίδων, δίνουν στον Δία εμφάνιση μωσαϊκού. Τα περισσότερα ορατά σύννεφα αποτελούνται από αμμωνία και αμμωνιακές ενώσεις, με άγνωστες χημικές ουσίες που χαρίζουν στον Δία χρώμα! Η γρήγορη περιστροφή του Δία γύρω από τον εαυτό του - σκεφτείτε ότι αυτός ο γίγαντας γυρνάει μια φορά κάθε 10 ώρες - δημιουργεί ισχυρούς πίδακες και κηλίδες νεφών σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη.

Με καμία στέρεη επιφάνεια για την επιβράδυνση των καταιγίδων, μπορούν να παραμείνουν εκεί για πολλά χρόνια. Αυτός είναι και ο λόγος όπου η "Μεγάλη Κόκκινη Κηλίδα", βρίσκεται εκεί περισσότερα από 300 χρόνια. Ενώ, οι επιστήμονες ακόμη δεν γνωρίζουν εάν οι "πολύχρωμες ζώνες" του Δία είναι επιφανειακές ή βαθιά ριζωμένες στο εσωτερικό του πλανήτη.

Πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο
Βαθιά στην ατμόσφαιρα του πλανήτη, η πίεση και η θερμοκρασία συμπιέζουν το αέριο υδρογόνο μετατρέποντας το σε υγρό. Αυτό δίνει στον Δία τον μεγαλύτερο ωκεανό του Ηλιακού μας Συστήματος, έναν ωκεανό από υγρό υδρογόνο αντί για νερό. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι σε βάθος - ίσως στα μισά του δρόμου προς το κέντρο του πλανήτη - η πίεση είναι τόσο μεγάλη ώστε τα ηλεκτρόνια συμπιέζονται από τα άτομα του υδρογόνου, καθιστώντας το υγρό ηλεκτρικά αγώγιμο. Ενώ ταυτόχρονα η γρήγορη περιστροφή του Δία, οδηγεί ηλεκτρικά ρεύματα στην περιοχή αυτή και κάπως έτσι, δημιουργείτε το ισχυρό μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, ενώ ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο εάν υπάρχει στέρεος πυρήνας στο εσωτερικό του Δία. 

Η μαγνητόσφαιρα του, είναι εκείνη η περιοχή του χώρου που επηρεάζεται από το μαγνητικό πεδίο του Δία. Εκτείνεται σε σχήμα "μπαλονιού" προς τον Ήλιο από 1 έως 3.000.000 χλμ.  και εκλεπτύνει σε ανεμούριο σχήμα, πίσω από τον Δία σε πάνω από 1 δισεκατομμύρια χλμ., φτάνοντας την τροχιά του Κρόνου.

Η μαγνητόσφαιρα του Δία

Όλες αυτές οι δυνάμεις είναι πολύ ισχυρές. Μάλιστα το μαγνητικό πεδίο του Δία είναι περίπου 20.000 φορές πιο ισχυρό από της Γης.  Όπως σίγουρα αντιλαμβάνεστε, ότι και να βρίσκεται εκεί κοντά... απλά σαρώνεται! Κάπως έτσι ο Δίας, παγιδεύει ένα σμήνος φορτισμένων σωματιδίων τα οποία επιταχύνονται σε πολύ υψηλές ενέργειες, δημιουργώντας έντονη ακτινοβολία που βομβαρδίζει το εσωτερικό των δορυφόρων του και μπορεί εύκολα να καταστρέψει διαστημόπλοια.  

Ιώ, η αιχμάλωτη του Δία
50 επίσημους δορυφόρους έχει ο Δίας και 18 υπό έγκριση, μέχρι στιγμής. Τέσσερις από αυτούς είναι και οι μεγαλύτεροι δορυφόροι του πλανήτη η Ιώ, η Ευρώπη, ο Γανυμήδης και η Καλλιστώ.

Η Ιώ είναι λίγο μεγαλύτερη από την Σελήνη μας -  ο τρίτος μεγαλύτερος δορυφόρος του Δία και πέμπτος σε απόσταση από τον Δία.
 

Η Ιώ στην μυθολογία δεν τράβηξε και λίγα, αιχμάλωτη της Ήρας από την ζήλια της για την παράνομη σχέση της με τον Δία, κυνηγημένη και περιπλανώμενη τελικά έφτασε στην Μέμφιδα (Αίγυπτο) όπου και γέννησε τον  Έπαφο, τον γενάρχη της φυλής των Δαναών.

Τα ίδια περίπου "τραβάει" η Ιώ μέχρι και σήμερα. Κυριολεκτικά εγκλωβισμένη, αιχμάλωτη και κυνηγημένη δεν βρίσκει ησυχία ούτε στιγμή. Η Ιώ είναι λίγο μεγαλύτερη από την Σελήνη μας και παρά το γεγονός ότι δείχνει πάντα την ίδια πλευρά προς το Δία καθώς περιστρέφεται γύρω από τον γιγάντιο πλανήτη, τα μεγάλα φεγγάρια Ευρώπη και Γανυμήδης διαταράσσουν την τροχιά της Ιούς  σε ένα ακανόνιστο ελλειπτικό σχήμα. Με άλλα λόγια από τη μία πλευρά την τραβάει συνεχώς ο Δίας και από την άλλη πλευρά την τραβάνε συνεχώς η Ευρώπη και ο Γανυμήδης. 

Έτσι τελικά η Ιώ έχει πολύ διαφορετικές  αποστάσεις από τον Δία, πράγμα που την υποβάλει σε τεράστιες παλιρροιακές δυνάμεις.  Αυτές οι δυνάμεις ανεβοκατεβάζουν διαρκώς την επιφάνεια της Ιούς, σας φουρτουνιασμένη θάλασσα. Χωρίς καμία υπερβολή, σκεφτείτε ότι στην Γη η διαφορά χαμηλών και υψηλών παλιρροιών είναι μόνο 18 μέτρα και αυτό συμβαίνει με το νερό, φανταστείτε τώρα αυτό να συμβαίνει στο στέρεο έδαφος της Ιούς! 

Καθώς ο Δίας περιστρέφεται, το μαγνητικό του πεδίο αφαιρεί από την Ιώ περίπου 1.000 κιλά ( 1 τόνος) από το υλικό της Ιούς, ανά δευτερόλεπτο!
Φυσικά, όλη αυτή η πίεση ψάχνει έναν τρόπο διαφυγής. Για αυτό, άλλωστε η Ιώ είναι γεωλογικά πιο δραστήρια από την Αφροδίτη, ακόμη και από την Γη. Έτσι, η επιφάνεια της Ιούς συνεχώς ανανεώνεται με λιωμένη λάβα που εκτοξεύεται από τους κρατήρες της. Η σύνθεση του υλικού δεν είναι ακόμη απόλυτα σαφής, αλλά θεωρίες υποδεικνύουν ότι σε μεγάλο βαθμό είναι τετηγμένο θείο. 

Με αυτά και με εκείνα η Ιώ έχει μετατραπεί σε μια ηλεκτρική γεννήτρια, που  μπορεί να παράξει  400.000 βολτ, δημιουργώντας ένα ηλεκτρικό ρεύμα έως και 3 εκατομμύρια αμπέρ.  Αυτό το ρεύμα παίρνει τον δρόμο του κατά μήκος του μαγνητικού πεδίου του Δία, όπου και στην ανώτερη ατμόσφαιρα του πλανήτη δημιουργεί αστραπές. 

Μου φαγες όλα τα δακτυλίδια...
Το 1979 το Voyager 1, ανακάλυψε προς έκπληξη όλων ότι και ο Δίας έχει τους δικούς του δακτυλίους. Μικρά, σκοτεινά σωματίδια τα οποία είναι δύσκολο να τα δει κάποιος, εκτός και εάν ένας οπίσθιος φωτισμός (από τον ήλιο) τα κάνει να φανούν. Μέχρι στιγμής 3 δακτύλιοι είναι ορατοί.  Φυσικά κανείς δεν φτάνει τους θεαματικούς δακτυλίους του Κρόνου!

 Μικρά, σκοτεινά (σχεδόν αόρατα) σωματίδια δημιουργούν τους τρεις δακτυλίους του Δία.

Ποιος είδε την Ήρα και δεν την φοβήθηκε
Ο Δίας ήταν "ατακτούλης", τα ξέρουμε αυτά, και μόνο μια γυναίκα ήταν αυτή που μπορούσε να τον αντέξει, αλλά ταυτόχρονα τον ήξερε απέξω και ανακατωτά. Φυσικά λέμε για την  Ήρα.
Αλλά η "νέα" Ήρα είναι το όνομα της αποστολής στον Δία με σκοπό τη μελέτη του μεγαλύτερου πλανήτη του Ηλιακού μας Συστήματος. Το σκάφος θα χαρτογραφήσει το πεδίο της βαρύτητας του Δία, το μαγνητικό του πεδίο και την ατμοσφαιρική δομή του πλανήτη. Ενώ για πρώτη φορά, θα δούμε μέσα από το πυκνό κάλυμμα νεφών που περιβάλει τον Δία. Η Ήρα εκτοξεύθηκε 5 Αυγούστου του 2011 και θα φτάσει στον προορισμό της, τον Ιούλιο του 2016.

 Η εκτόξευση της Ήρας - 05/08/2011

Πρωταρχικός στόχος της Ήρας είναι να αποκαλύψει την ιστορία σχηματισμού του Δία, και της εξέλιξής του. Τοποθετημένη σε ελλειπτική πολική τροχιά, θα παρατηρήσει τη βαρύτητα και τα μαγνητικά πεδία του Δία, την δυναμική & την σύνθεση της ατμόσφαιράς του, καθώς και τη σύζευξη μεταξύ του εσωτερικού, της ατμόσφαιρας και την μαγνητόσφαιρας που καθορίζουν της ιδιότητες του πλανήτη. Η κατανόηση της προέλευσης και της εξέλιξης του Δία, ως αρχέτυπο των γιγάντων πλανητών, ίσως προσφέρει την απαραίτητη γνώση για την κατανόηση της προέλευσης του Ηλιακού μας Συστήματος. 

Αν και οι άνθρωποι μελετούν εδώ και εκατοντάδες χρόνια τον Δία, πολλά βασικά ερωτήματα, ειδικά το γεγονός ότι δεν έχει στέρεη επιφάνεια, παραμένουν αναπάντητα. Γενικά ο "κόσμος των αέρινων πλανητών" είναι σχετικά άγνωστος στους ανθρώπους. Ενώ, μυστήρια παραμένουν όλα αυτά που κρύβονται κάτω από τα πυκνά νέφη και τις μαζικές καταιγίδες στην ανώτερη ατμόσφαιρα του Δία.

Παρακάτω βλέπετε φωτογραφία της NASA από την τοποθεσία της Ήρας αυτή την στιγμή - συγκεκριμένα από τις 14/02/2014.

Τελικά, όλοι μας δεν έχουμε παρά να περιμένουμε έως το 2016, για να μάθουμε... ούτε και εγώ ξέρω τι!

Ίσως τελικά, κατανοήσουμε την προέλευσή του Ηλιακού μας Συστήματος - ίσως πάλι οι προσδοκίες των ανθρώπων να είναι μεγάλες ή οι δυνάμεις μας πολύ μικρές.
Αλλά και πάλι, είναι όλες αυτές οι πληροφορίες "πραγματικά κατανοήσιμες" από εμάς τους ανθρώπους;
Κάποιες φορές, κάποια πράγματα  δεν είναι κατανοητά γιατί απλά προς το παρόν δεν γίνεται να είναι κατανοητά... να σας θυμίσω εκείνο που είχε πει ο Αϊνστάιν "Ο χώρος και ο χρόνος είναι τρόποι με τους οποίους σκεφτόμαστε όχι συνθήκες κάτω από τις οποίες υπάρχουμε"... 

Προσωπικά και προς το παρόν θα κρατήσω εκείνη την εκδοχή που λέει ότι
 ...το Χάος, η Γαία και ο Έρως οι τρεις αυτογέννητες δυνάμεις, τα τρία στοιχεία που προϋπήρχαν και από εκεί γεννήθηκαν τα πάντα - μόνο ο Έρως δεν έχει απογόνους, εκείνος ενώνει και ωθεί τις άλλες δυνάμεις σε δημιουργία. Και από το Χάος γεννήθηκε το  Έρεβος  και η Νύχτα και από την ένωσή τους ο Αιθέρας και η Ημέρα. Και η Γαία, γεννάει τον Ουρανό, όπου μαζί δημιουργούν τους Γίγαντες, τους Τιτάνες, τον Ωκεανό. Και ο Κρόνος με την Ρέα γεννούν τους θεούς και το μικρότερό τους γιο τον Δία, όπου από τον Δία γεννήθηκαν θεοί, ημίθεοι, μούσες, οι Μοίρες, μυθικοί ήρωες, βασιλιάδες, γενάρχες των φυλών...
σας θυμίζει κάτι;;; 

Με τους συμπαντικούς μου χαιρετισμούς,

Αλεξάνδρα Μαξούρα