Αντίστροφη μέτρηση για τη χαρτογράφηση του μαγνητικού πεδίου της Γης

Στην τελική τους τροχιά μπήκαν σήμερα οι τρεις δορυφόροι της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας που θα χαρτογραφήσουν με μεγάλη λεπτομέρεια το μαγνητικό πεδίο της Γης, μια γιγάντια ασπίδα που μας προστατεύει από τα σωματίδια που εκτοξεύει ο Ηλιος, αλλά και από την κοσμική ακτινοβολία.

Οι τρεις δορυφόροι της αποστολής Swarm απογειώθηκαν την περασμένη εβδομάδα από τη Ρωσία. Τα μαγνητόμετρα των δορυφόρων θα μετρήσουν την ένταση και την κατεύθυνση του μαγνητικού πεδίου σε κάθε σημείο της τροχιάς τους.
Το πεδίο είναι γνωστό ότι εξασθενεί και κάποια στιγμή θα αντιστραφεί, με αποτέλεσμα νότιος και βόρειος μαγνητικός πόλος να ανταλλάξουν θέσεις.

Πριν από περίπου 780.000 χρόνια, ο βόρειος μαγνητικός πόλος βρισκόταν στην Ανταρκτική και ο νότιος στην Αρκτική.
Φαίνεται μάλιστα ότι η διαδικασία αντιστροφής έχει αρχίσει για μια ακόμα φορά, καθώς η ένταση του μαγνητικού πεδίου έχει μειωθεί κατά 15% σε διάστημα δύο αιώνων.

Το μαγνητικό πεδίο της Γης δημιουργείται από την κίνηση του ρευστού σιδήρου στον πυρήνα της Γης, επηρεάζεται όμως τοπικά από μαγνητικά πετρώματα ή ακόμα και από το πεδίο που προκαλεί η κίνηση του νερού στους ωκεανούς.
Εξω από την ατμόσφαιρα, το πεδίο επηρεάζεται από τον λεγόμενο ηλιακό άνεμο, ένα ρεύμα φορτισμένων σωματιδίων (πρωτονίων και ηλεκτρονίων) που πηγάζει από τον ήλιο και μεταφέρει το δικό του μαγνητικό πεδίο.

Κάθε μεταβολή στη μαγνητική ασπίδα της Γης έχει σημασία, δεδομένου ότι το πεδίο προστατεύει τον πλανήτη τόσο από τα ηλιακά σωματίδια όσο και από τα σωματίδια της κοσμικής ακτινοβολίας που φθάνουν στη Γη από το Διάστημα.