Νέα μέθοδος βοηθά παραπληγικούς να περπατήσουν ξανά!

Θα μπορέσουν στο κοντινό μέλλον οι παραπληγικοί να σηκωθούν όρθιοι και να περπατήσουν ξανά, με την βοήθεια ρομποτικών εξωσκελετών, που θα ελέγχονται από το μυαλό των ίδιων των ασθενών;

Ορισμένοι ευρωπαίοι ερευνητές το πιστεύουν και για να το αποδείξουν, έχουν αναπτύξει έναν ξεχωριστό μηχανισμό τον οποίο δοκιμάζει αυτήν την περίοδο στη Ρώμη ο Μάριο Τσουστέα, 19 ετών. Μετά από ένα πρόσφατο ατύχημα στο σκι, παρέλυσαν και τα δύο πόδια του. Ωστόσο τώρα, όπως λέει, έχει έναν λόγο για να χαμογελά και πάλι.

“Είμαι χαρούμενος γιατί μπορώ να σηκωθώ όρθιος ξανά. Μπορώ να περπατήσω, να κινηθώ λίγο, τριγύρω. Ελπίζω ότι θα επιστρέψει κάποιου είδους ευαισθησία και δύναμη στα πόδια μου”, λέει ο Μάριο Τσουστέα.

Ο εξωσκελετός που τον βοηθά έχει αναπτυχθεί και δοκιμαστεί από τους επιστήμονες ενός ερευνητικού προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τόσο οι φυσιοθεραπευτές όσο και οι νευρολόγοι βλέπουν τεράστια πλεονεκτήματα σε αυτόν τον μηχανισμό.

“Με τις συμβατικές τεχνικές αποκατάστασης, οι ασθενείς αυτοί δεν θα ήταν σε θέση να περπατήσουν κατά μήκος αυτού του δίζυγου χωρίς κανενός είδους βοήθεια. Θα ήταν απολύτως αδύνατο για αυτούς να ξανανιώσουν την αίσθηση του περπατήματος. Αυτός ο εξωσκελετός επιτρέπει σε αυτούς τους ασθενείς κατά κάποιον τρόπο να ξαναλάβουν αυτήν την αίσθηση με δυναμικό, φυσικό και απολύτως φυσιολογικό τρόπο. Ο εξωσκελετός επιτρέπει στους ασθενείς να κάνουν κινήσεις με τα ισχία τους, και αυτές οι κινήσεις των ισχύων είναι το απόλυτο κλειδί σε όλες τις συμβατικές τεχνικές αποκατάστασης”, λέει η Φεντερίκα Ταμπουρέλα, φυσιοθεραπευτής του Fondazione Santa Lucia Hospital.

Ο νευρολόγος Μάρκο Μολινάρι, από το ίδιο νοσοκομείο, προσθέτει: “Το να μπορέσουν να περπατήσουν ξανά είναι θεμελιώδους σημασίας από ψυχολογικής απόψεως για αυτού του είδους τους ασθενείς. Είναι τεράστια διαφορά αν έστω και μόνο για μια στιγμή σταματήσουν να κινούνται σε μια αναπηρική καρέκλα, στο ύψος δηλαδή ενός παιδιού, και μπορέσουν να σταθούν και πάλι όρθιοι, ώστε να έχουν το ίδιο ύψος και να μπορούν να κοιτάξουν κατάματα τους άλλους ενήλικες…”.

Όμως οι ερευνητές στοχεύουν πιο μακριά. Ελπίζουν ότι θα καταφέρουν να βοηθήσουν τους παραπληγικούς να περπατήσουν και πάλι, ελέγχοντας του εξωσκελετούς από μόνοι τους και μόνο με την χρήση του μυαλού τους! Πρόκειται για έναν φιλόδοξο στόχο, γεμάτο όμως δυσκολίες και προκλήσεις.

“Ιδανικά, θα θέλαμε να αναπτύξουμε ένα σύστημα που να είναι σε θέση να ελέγξει τον εξωσκελετό απλά και μόνο με την λήψη σημάτων που προέρχονται από το φλοιό του εγκεφάλου του ασθενούς. Δεν είμαστε όμως ακόμη σε θέση να το επιτύχουμε αυτό, για μια σειρά από λόγους. Πρώτα έχουμε το κρανίο. Το κρανίο βρίσκεται μεταξύ του σημείου από όπου εκπέμπονται τα σήματα του εγκεφάλου και των μέσων που έχουν δημιουργηθεί για την ανάγνωση και την μέτρησή τους. Αυτό σημαίνει ότι συχνά τα σήματα που παίρνουμε δεν είναι σαφή και ξεκάθαρα, ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν. Στη συνέχεια έχουμε τις δυσκολίες που προκύπτουν από τις δονήσεις που δημιουργούνται από τον ίδιο τον εξωσκελετό. Αυτός ο συνεχής θόρυβος διαταράσσει την ποιότητα των σημάτων του εγκεφάλου που λαμβάνουμε και αυτό καθιστά δύσκολη την εκμετάλλευσή τους”, λέει ι Μισέλ Ιβκοβιτς, μηχανικός τηλεπικοινωνιών που εργάζεται στο πρότζεκτ Mindwalker.

Για να ξεπεράσουν αυτές τις δυσκολίες, οι ερευνητές ψάχνουν για συντομότερους τρόπους επικοινωνίας με το μυαλό. Και ένας τέτοιος τρόπος συντόμευσης είναι μέσω των ματιών.Για αυτό εργάζονται για να βοηθήσουν ώστε ο αμφιβληστροειδής να διεγείρει τον εγκέφαλο. Έτσι, θα μπορούν να εντοπίσουν και να απομονώσουν τα σήματα του εγκεφάλου που είναι πιο αποτελεσματικά για τον δυνητικό έλεγχο των εξωσκελετών.

“Γνωρίζουμε ότι τα σήματα που στέλνουμε στο μάτι φτάνουν στον αμφιβληστροειδή σε ένα συγκεκριμένο μήκος κύματος. Ο εγκέφαλος τότε προσαρμόζεται σε αυτό το μήκος κύματος ώστε να είναι σε θέση να διαβάσει τα μηνύματα που στέλνουμε. Όπως όμως γνωρίζουμε εμείς οι ερευνητές και οι νευρολόγοι, μπορούμε τελικά να φιλτράρουμε και να κρατήσουμε αυτά τα μήκη κύματος από όλα τα σήματα που προέρχονται από τον εγκέφαλο. Και τελικά είναι αυτά που μπορούν να βρεθούν σε θέση να ελέγξουν τον εξωσκελετό”, λέει ο Γκάι Σερόν, νευροφυσιολόγος στο Ελεύθερο πανεπιστήμιο των Βρυξελλών.

Πρόκειται για μια πολύπλοκη έρευνα που οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα παράσχει βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα ενδεχόμενες λογικές λύσεις στα θύματα της παραπληγίας.

Ο Ίβκοβιτς καταλήγει: “Προβλέπουμε ότι ένα σύστημα σαν και αυτό θα βγει στο εμπόριο και θα είναι διαθέσιμο στο κοινό το νωρίτερο σε περίπου 3 έως 5 χρόνια. Αλλά πριν συμβεί αυτό, πρέπει να κάνουμε όλο το σύστημα ισχυρότερο, ευκολότερο στην χρήση του καθώς επίσης και λιγότερο δαπανηρό”.