Τι θα συμβεί στη Γη, όταν ο Γαλαξίας μας συγκρουστεί με τον γαλαξία της Ανδρομέδας;

Αυτή τη στιγμή, ο γαλαξίας της Ανδρομέδας βρίσκεται περίπου 2,5 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά και οι αστρονόμοι υπολογίζουν ότι οι δύο γαλαξίες με τροφοδοτούμενη δύναμη την βαρύτητα κατευθύνονται ο ένας προς τον άλλον με ταχύτητα 402.000 χιλιόμετρα την ώρα. Με άλλα λόγια σε περίπου 3,75 - 4 δισεκατομμύρια χρόνια η Γη ενδέχεται να παγιδευτεί ανάμεσα σε αυτήν την άνευ προηγουμένου σύγκρουση. Το τι ακριβώς θα συμβεί στη Γη, φυσικά κανείς δεν το γνωρίζει με βεβαιότητα! Ωστόσο πριν δούμε το πιθανότερο σενάριο, ας ρίξουμε μια ματιά σε κάποιες γρήγορες πληροφορίες. 

 

Λίγα λόγια για τον γαλαξία της Ανδρομέδας

Είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας μεγαλύτερος από τον Γαλαξία μας και βρίσκεται στον αστερισμό Ανδρομέδα, εξού και το όνομά του. Το επιστημονικό του όνομα είναι Messier 31 (M31) κι αυτό που τον κάνει τόσο ξεχωριστό (εκτός ότι έρχεται κατά πάνω μας) είναι το γεγονός ότι αποτελεί το πιο απομακρυσμένο αντικείμενο το οποίο είναι εύκολα ορατό με γυμνό μάτι

 

Πως θα βρείτε το γαλαξία της Ανδρομέδας με γυμνό μάτι; 

Στο website της NASA, αναφέρεται ότι η καλύτερη περίοδο παρατήρησης είναι ο Νοέμβριος. Για να εντοπίσετε τον γαλαξία με γυμνό μάτι και χωρίς εξοπλισμό υπάρχουν δύο τρόποι κατά την γνώμη μου. 

Ο ένας τρόπος, ο πιο εύκολος, είναι να κατεβάσετε ένα app στο κινητό όπως το SkyView, το Night Sky ή το Sky Guide. Αυτά τα application εντοπίζουν την τοποθεσία σας και όταν στρέφεται το κινητό προς οποιαδήποτε κατεύθυνση σας δείχνει στην οθόνη που βρίσκονται εκείνη την στιγμή οι πλανήτες και οι αστερισμοί. Αλλά για να μην ψάχνεται σε οποιαδήποτε κατεύθυνση, μπορείτε μέσα από την εφαρμογή να πληκτρολογήσετε το αντικείμενο που ψάχνετε και το application θα σας καθοδηγεί προς τα που να στρέφεται το κινητό μέχρι να βρείτε το αντικείμενο. Αν εκείνη τη στιγμή το αντικείμενο βρίσκεται σε θέση η οποία δεν είναι ορατή για εσάς, υπάρχει περίπτωση (ανάλογα το application) να σας δείξει την πορεία του αντικειμένου. Οπότε με λίγο υπομονή κάποια στιγμή θα τον βρείτε τον γαλαξία.

Ο πιο παραδοσιακός τρόπος είναι με παρατήρηση του ουρανού να εντοπίσετε τον αστερισμό της Ανδρομέδας. Εμένα προσωπικά με δυσκολεύει αυτός ο τρόπος γιατί δεν έχω εκπαιδευμένο μάτι και το σχήμα της Ανδομέδας μου φαίνεται δύσκολο να εντοπιστεί. Για αυτό κάνω το εξής τρικ. Αρχικά εντοπίζω τον αστερισμό της Κασσιόπης που έχει πιο χαρακτηριστικό σχήμα (είναι περίπου σαν το γράμμα w). Και στην συνέχεια με οδηγό την Κασσιόπη βρίσκω τον αστερισμό της Ανδρομέδας και τον αντίστοιχο γαλαξία. Νομίζω πως ο συνδυασμός της εφαρμογής και της παρατήρησης είναι ο πιο διασκεδαστικός και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος.

 

Πως γνωρίζουμε ότι θα γίνει αυτή η σύγκρουση; 

Η ιστορία ξεκινά στις αρχές του 1900, όταν ο αστρονόμος Vesto Slipher μέτρησε και υπολόγισε την ακτινική ταχύτητα με την οποία ο Μ31 κινούνταν προς ή μακριά από τη Γη.  Ο Slipher το έκανε αυτό αναζητώντας ένα τέντωμα ή μια συμπίεση στο φως από την Ανδρομέδα που φτάνει στη Γη: Το φως από αντικείμενα που απομακρύνονται από εμάς τεντώνονται ελαφρά ή μετατοπίζονται σε κόκκινο χρώμα.  Το φως από αντικείμενα που κινούνται προς το μέρος μας μετατοπίζονται σε μπλε ή συμπιέζονται. 

Το 1913 ο Slipher έγραψε «Μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το νεφέλωμα της Ανδρομέδας πλησιάζει το ηλιακό μας σύστημα με ταχύτητα περίπου 300 χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο», τότε η Ανδρομέδα ονομαζόταν νεφέλωμα επειδή οι αστρονόμοι δεν κατάλαβαν ότι δεν αποτελεί μέρος του Γαλαξία μας.

Για δεκαετίες, οι επιστήμονες δεν είχαν κανένα τρόπο να γνωρίζουν εάν ο Μ31 και ο Γαλαξίας μας θα συγκρούονταν μετωπικά ή αν θα γλιστρούσαν ο ένας δίπλα στον άλλο.

Από τότε μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες πλέον θεωρούν μια μετωπική σύγκρουση αναπόφευκτη. Μάλιστα έχουν δώσει και όνομα στον συγχωνευμένο νέο γαλαξία που θα δημιουργηθεί και είναι ο συνδυασμός των λέξεων Milky Way + Andromeda = Milkomeda (ναι ξέρω τι σκέφτεστε για το milko…). 

Αυτό το φαινόμενο μπορεί να ακούγεται τρομακτικό, αλλά δεν είναι τόσο ασυνήθιστη η σύγκρουση και η συγχώνευση γαλαξιών. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και πρόσφατα το James Webb έχουν τραβήξει μερικές εκπληκτικές φωτογραφίες από μακρινές συγχωνεύσεις και συγκρούσεις γαλαξιών.

Η παρακάτω εικόνα είναι από το Hubble και δείχνει την συγχώνευση δύο γαλαξιών. Περίπου στο μέσο της εικόνας (έντονο κόκκινο), οι επιστήμονες θεωρούν πως συμβαίνει μια θεαματική έκρηξη σχηματισμού αστεριών. Ενώ το James Webb θα επιστρέψει στους ερευνητές να δουν μέσα από την σκόνη, και να αναζητήσουν μια θαμμένη ταχέως αναπτυσσόμενη υπερμεγέθη μαύρη τρύπα. 

Credits: NASA/JPL-Caltech/STScI/H. Inami (SSC/Caltech)

 

Τελικά τι θα συμβεί στη Γη;

Τα καλά νέα είναι ότι, όπως λέει ο Tyson,

«…τα αστέρια απέχουν τόσο πολύ μεταξύ τους που παρόλο που οι γαλαξίες συγκρούονται, οι πιθανότητες αστρικών συγκρούσεων είναι μικρές.  Έτσι, ο ήλιος και οι πλανήτες των γαλαξιών πιθανότατα θα επιβιώσουν από τη γέννηση του Milkomeda, αν και η Γη δεν θα μπορεί πλέον να αποκαλεί τον Γαλαξία μας, «σπίτι».  Και δεν θα ζούμε πια σε έναν σπειροειδή γαλαξία: ο Milkomeda θα έχει ελλειπτικό σχήμα και πιθανότατα θα φαίνεται αρκετά κόκκινος… Επομένως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή η συγχώνευση θα είναι θεαματική. Είμαι, για πρώτη φορά, απογοητευμένος που δεν θα μπορέσω να παρακολουθήσω αυτό το υπέροχο σόου κοσμικού φωτός.  Προς το παρόν, το καλύτερο που μπορώ να κάνω είναι να απολαύσω τη παρακάτω σειρά εικονογραφήσεων.»

 

Σήμερα, μακριά από τα φώτα της πόλης,  μια καθαρή νύχτα, έτσι μοιάζει ο ουρανός απο τη Γη.  Κατά τη διάρκεια ορισμένων περιόδων του χρόνου, μπορείτε να δείτε τον γαλαξία της Ανδρομέδας και δίπλα τη φωτεινή ζώνη του δικού μας Γαλαξία.

 

Σε 2 - 3,75 δισεκατομμύρια χρόνια από σήμερα, οι γήινοι θα έχουν μια εκληκτική θέα.

 

Σε 4 δισεκατομμύρια χρόνια απο σήμερα και μόλις 250 εκατομμύρια χρόνια μετά την σύγκρουση, οι γήινοι θα βλέπουν τα απομεινάρια δύο πρώην ανεξάρτητων γαλαξιών.

 

Η διαδικασία θα συνεχιστεί για δισεκατομμύρια χρόνια έως ότου οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στο κέντρο του κάθε γαλαξία πλησιάσουν αρκετά ώστε να συγχωνεθούν. Μετά από 6 δισεκατομμύρια χρόνια σύγκρουσης κάπως έτσι θα φαίνεται ο νυχτερινός ουρανός, ο οποίος στην πραγματικότητα θα φλέγεται και ο γαλαξίας πλέον θα έχει ελλειπτικό σχήμα.

Φυσικά να θυμήσω ότι η Γη κατά πάσα πιθανότητα δεν θα υπάρχει, τουλάχιστον έτσι όπως την γνωρίζουμε, αφού στο ενδιάμεσο ο ήλιος θα έχει μετατραπεί σε κόκκινο γίγαντα

 

Παρακάτω μπορείτε να παρακολουθήσετε σχετικό video 

 

 

Πηγές:

Drake, N. (2021, May 3). Milky Way Has 4 Billion Years to Live — But Our Sun Will Survive. Science. https://www.nationalgeographic.com/science/article/scientists-predict-ou...

Garner, R. (2021, August 25). Messier 31 (The Andromeda Galaxy). NASA. https://www.nasa.gov/feature/goddard/2017/messier-31-the-andromeda-galaxy/

Jenner, L. (2020, September 23). NASA’s Webb Will Explore the Cores of Merging Galaxies. NASA. https://www.nasa.gov/feature/goddard/2020/nasas-webb-will-explore-the-co...